Ostatnie dekady mocno pogłębiły indywidualizm i izolację w większości społeczeństw. Coraz większa grupa ludzi żyje samotnie nie utrzymując bliskich relacji partnerskich, przyjacielskich czy rodzinnych. Często idzie to w parze z obniżeniem poczucia przynależności, bezpieczeństwa emocjonalnego i sensu życia. Dramatycznie rośnie procent osób wymagających wsparcia psychologicznego i farmakologicznego.
W Osadzie odbudowujemy poczucie sensu poprzez eksperymentowanie z przynależnością do ekosystemu oraz rozwijanie wspólnoty między ludźmi. Oznacza to przeżywanie dużej części życia w bliskości z innymi, gdy poczucie bezpieczeństwa płynie z bycia częścią Osady jako większego organizmu. Wspólnota jest tu rozumiana jako przestrzeń wyjątkowego szacunku i akceptacji z zachętą do różnorodności i otwartością na konstruktywny konflikt. Traktujemy wspólnotę jako część żywego ekosystemu, akceptując bycie w procesie ewolucji, transformacji i niewiedzeniu.
Osada jest miejscem, w którym w porządku jest czuć i być człowiekiem ze wszystkimi pięknymi i wstydliwymi tego aspektami. Doświadczenie pokazuje, że w sytuacji budowania bliższych relacji w grupie naturalnie dotykamy naszych głębokich lęków, ran i ograniczeń w relacjach z innymi. Przez bycie częścią wspólnoty możemy te miejsca w sobie uleczyć.
Naszym wyzwaniem jest uwolnienie się od mentalności niedoboru i konkurencji. Jednym z kluczowych aspektów tej przemiany jest zrozumienie ograniczeń narracji o oddzieleniu, która zbyt długo informowała nas o tym, kim jesteśmy, i ponowne połączenie się z naszym fundamentalnym współbyciem z samą tkanką życia.
Świadomość i uważność na proces grupowy oraz indywidualne procesy uczestników są niezbędnymi elementami regeneratywnej kultury. Zamierzamy tworzyć i praktykować świadome formy rozwijania wspólnoty oraz pozytywnej współzależności w oparciu o doświadczenie uczestników projektu oraz zewnętrznych ekspertów i mentorów. Pragniemy tak zdobytym doświadczeniem dzielić się z osobami i organizacjami z zewnątrz.
Osada będzie częścią szybko rosnącej międzynarodowej społeczności Intencjonalnych Wspólnot i Eko-wiosek (jak GEN) oraz inicjatyw regeneratywnych. Jednocześnie będzie w żywym kontakcie z istniejącymi organizacjami pozarządowymi i instytucjami, które wspierają kontekst regeneracji.
Zachodni styl życia oznacza odłączenie większości ludzi od przyrody, naturalnego rytmu dobowego i poczucia połączenia z ekosystemem jako miejscem do życia i źródłem pożywienia. Żyjemy w czasach kryzysu ekologicznego i klimatycznego, na naszych oczach dochodzi do masowego wymierania gatunków, zanieczyszczenia środowiska czy degradacji gleb. Grozi nam społeczna zapaść i katastrofa klimatyczna. Coraz większy odsetek ekosystemów Ziemi ulega postępującemu niszczeniu i degradacji.
Wyjście poza dotychczasowe schematy myślenia i działania jeszcze nigdy nie było tak ważne, jak jest teraz. Idea zrównoważonego rozwoju (rozumianego jako dążenie do naszej neutralności wobec przyrody i nieszkodzenie jej) oraz skupienie się tylko na odtwarzaniu zdegradowanej przyrody są konieczne, ale niewystarczające, ponieważ nie udźwigną zmiany, jakiej obecnie potrzebujemy i mają inny cel.
Dlatego decydujemy się na podejście regeneratywne, które w człowieku widzi nie intruza i szkodnika w ekosystemie, ale aktywną i współtworzącą część ewolucji życia na Ziemi. Aby urzeczywistnić to podejście potrzebne są zmiany na poziomie systemu, wspólnoty i indywidualnego życia jednostki.
Czerpiemy tutaj inspiracje m.in. z myśli Buckminstera Fullera, Billa Reeda, Daniela Wahla. Fuller opisywał Wszechświat jako "wiecznie regenerujący się". Ludzkość widział na progu ewolucyjnego przejścia, które dostosowałoby nasze ludzkie wzorce do wzorców regeneracji i odnowy, które możemy obserwować w naturalnych systemach. Reed i Wahl rozwijają tę myśl. Kultura regeneracyjna jest według nich unikalnym wyrazem potencjału tkwiącego w ludziach i miejscach danego bioregionu. Wnoszą one wartość i zdrowie do całości - od lokalnej, poprzez regionalną, aż po globalną.
Według podejścia regeneratywnego brakującym aspektem do osiągnięcia zdrowia planety jest to, jak konkretnie uzdrowimy szkody, które spowodowaliśmy i jak będziemy rozwijać zdrową współzależność z żywymi systemami. Proces uzdrawiania wymaga ciągłego, przemyślanego i troskliwego zaangażowania. Angażuje i koncentruje się na ewolucji całego systemu, którego jesteśmy częścią. Bill Reed mówi, że tworzenie systemów regeneratywnych to nie tylko zmiana techniczna, ekonomiczna, ekologiczna czy społeczna: musi ona iść w parze z zasadniczą zmianą w sposobie myślenia o nas samych, naszych relacjach ze sobą i z życiem jako całością.
Według Daniela Wahla “sam zrównoważony rozwój nie jest odpowiednim celem. Samo słowo zrównoważony rozwój jest nieadekwatne, ponieważ nie mówi nam, co tak naprawdę staramy się utrzymać. To co tak naprawdę staramy się utrzymać, jest podstawowym wzorcem zdrowia, odporności i zdolności adaptacyjnych, które utrzymują tę planetę w stanie, w którym życie jako całość może rozkwitać”. Projektowanie dla zrównoważonego rozwoju jest, ostatecznie, projektowaniem dla zdrowia ludzi i planety. Regeneratywna kultura ludzka jest zdrowa, odporna i zdolna do adaptacji, dba o planetę i troszczy się o życie.
Przez nasze życie w Osadzie chcemy być mostem do kultury regeneratywnej dodając naszą obecnością wartość w świecie i odkrywając, jak nasze życie zależy od zdrowego ekosystemu. Będziemy odkrywać te zależności poprzez wspólnotowe tworzenie w Osadzie wieloletniego, jadalnego i bio-różnorodnego ekosystemu.
Mapa podejścia regeneratywnego
W ciągu ostatnich kilku lat, mimo iż z dramatycznym opóźnieniem, opinia publiczna i rządy zaczęły stopniowo zwracać uwagę na kryzys klimatyczno-środowiskowy. Rośnie społeczna i polityczna świadomość klimatyczna, a wraz z nią pojawia się wola szukania nowych rozwiązań społecznych. Poszukiwane są nowatorskie modele miast, osad ludzkich oraz praktyk rolniczych chroniących bioróżnorodność, pozbawionych toksyn, restaurujących glebę. Modele ekonomiczne, zakładające nieskończony wzrost oraz postrzegające PKB jako wyznacznik jakości życia zaczynają być kwestionowane. Bliskie są nam podejścia ekonomiczne bazujące na wartościach społecznych, podejściu regeneratywnym oraz oparte o ideę dobra wspólnego. Dlatego też zdecydowaliśmy, że ziemia na której będziemy mieszkać, będzie własnością powołanego przez nas Stowarzyszenia Osada Możliwości. Daje nam to nadzieję na trwałość tego projektu przez kolejne lata i kolejne pokolenia Osadników.
Pandemia COVID-19 zatrzymała “normalne” życie oraz działanie gospodarki, co dało wielu osobom i organizacjom okazję do refleksji nad dotychczasowymi sposobami działania. Otworzyło to potrzebę znalezienia modelu lepszego niż powrót do “starej” normalności. Rozpoczynająca się dekada została ogłoszona przez ONZ Dekadą Restauracji Ekosystemów (https://www.decadeonrestoration.org/), a Unia Europejska, w ramach prac nad Europejskim Zielonym Ładem, ogłosiła strategie ochrony i przywrócenia bioróżnorodności oraz zdrowszej i zrównoważonej produkcji żywności (https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/en/ip_20_884).
Oznacza to, że takie inicjatywy jak Osada przestają funkcjonować na obrzeżach systemu, a stają się wręcz niezbędnym elementem do odkrywania nowych rozwiązań. Stwarza to nowe możliwości finansowania projektów w Osadzie i budowania międzynarodowej współpracy z innymi pionierskimi inicjatywami. Obecnie w samej Europie działa ponad 100 eko-osad zrzeszonych w Global Ecovillage Network, i ta liczba szybko rośnie. Powstaje coraz więcej inicjatyw będących mostem do kultury regeneratywnej. To jest moment, kiedy takie projekty przestają być rewolucją, a stają się niezbędnym i ekscytującym elementem ewolucji życia w XXI wieku.
kilkanaście osób (docelowo do dwudziestu wraz z dziećmi) zadomowionych na stałe na kilkunastu hektarach ziemi obejmującej bioróżnorodny ekosystem
przestrzenie prywatne w połączeniu z wspólnotowymi przestrzeniami i budynkami (naturalne, innowacyjne budownictwo)
lokalizacja w zachodniej Polsce w miejscu z korzystnymi warunkami klimatycznymi
każda Osadnik/Osadniczka jest odpowiedzialny/a za podstawę swojego dochodu i co miesiąc płaci ustaloną kwotę do wspólnego budżetu, pozostawiając resztę dochodu do swojej niezależnej dyspozycji
Osada generuje możliwie dużą część przychodu do swojego budżetu z własnej działalności - prowadzenia centrum praktyk regeneratywnych (hub), usług (treningi, warsztaty), małego wytwórstwa/przetwórstwa, realizacji projektów i grantów
celem i intencją jest stworzenie jak najwięcej okazji dla Osadników do zarabiania pracą w Osadzie i przy przedsięwzięciach, w które Osada jest zaangażowana
każda osoba spędza nieodpłatnie część swojego czasu (np. 1 dzień w tygodniu) na pracy dla dobra Osady i innych Osadników
W marcu 2021 powołaliśmy Stowarzyszenie Osada Możliwości. Misją Stowarzyszenia jest urzeczywistnienie wizji świata, w którym ludzie doświadczają głębokiej wspólnoty między sobą oraz twórczego, zrównoważonego współistnienia z przyrodą w kontekście zmian środowiskowo - społecznych.
Osada - Centrum Regeneratywnego Życia © 2021